fot. pow.

Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury i Rekreacji w Mroczy #pod kierownictwem pełniącego obowiązki dyrektora Łukasza Piotrowskiego, dokonał podsumowania swojej działalności w 2024 roku. W niniejszym artykule skupimy się na świetlicach wiejskich, za utrzymanie których odpowiada w/w instytucja. Niestety, ale koszty utrzymania tych obiektów okazują się wyższe od wpływów z wynajmów.

Świetlice wiejskie od lat pełnią niezwykle istotną rolę w życiu lokalnych społeczności. Choć często niedoceniane w miejskiej narracji, w mniejszych miejscowościach i na wsiach są one nie tylko miejscem spotkań, ale także centrum kultury, integracji i rozwoju. Mimo że koszty ich utrzymania zazwyczaj przewyższają zyski z wynajmu, ich wartość społeczna i kulturowa jest nie do przecenienia.

Jedną z największych zalet świetlic wiejskich jest ich funkcja integracyjna. To właśnie tam mieszkańcy mogą się spotykać niezależnie od wieku, statusu społecznego czy zawodowego. Organizowane są zebrania wiejskie, spotkania seniorów, wieczorki taneczne, warsztaty rękodzielnicze, wspólne oglądanie wydarzeń sportowych czy świąteczne jarmarki. To wszystko powinno sprawiać, że w świetlicy wiejskiej każdy powinien czuć się jak u siebie. Świetlice często stanowią przestrzeń dla inicjatyw oddolnych. Działają w nich chociażby Koła Gospodyń Wiejskich To także miejsce, gdzie można zorganizować zbiórkę charytatywną, kiermasz książek czy akcję społeczną. W świetlicach odbywają się również zajęcia edukacyjne i rozwojowe, dzięki czemu obiekty te stają się przestrzenią nauki i samodoskonalenia. Świetlice wiejskie bywają również wykorzystywane jako punkty kryzysowe – miejsca, gdzie można udzielić pierwszej pomocy, rozdawać żywność w czasie powodzi czy innego typu zagrożenia. Ich wszechstronność czyni je kluczową infrastrukturą w zarządzaniu kryzysowym na poziomie lokalnym. Dodatkowo świetlice wiejskie można prywatnie wynająć i zorganizować w nich prywatną imprezę czy uroczystość.

W przypadku gminy Mrocza mieszkańcy dość często wskazują jednak na ograniczony, swobodny dostęp do świetlicy wiejskiej. Póki co tutejszym włodarzom nie udało się jeszcze znaleźć rozwiązania, które przyczyniłoby się do faktycznego „oddania świetlic wiejskich mieszkańcom”, jednakże jest to wątek, który omówimy w odrębnym artykule, w jednym z kolejnych numerów GR Powiat.

Za przyjemności trzeba słono zapłacić
Świetlice wiejskie dają lokalnym społecznościom wiele możliwości, jednakże utrzymanie takich obiektów wiąże się z niemałymi kosztami, które dokładnie przedstawiliśmy w załączonej do niniejszego artykułu tabeli.

Do najważniejszych należą tutaj koszty energii elektrycznej i ogrzewania – zwłaszcza zimą, kiedy ogrzewanie dużej sali bywa bardzo kosztowne, a także wynagrodzenia pracowników zajmujących się świetlicami, utrzymanie czystości i konserwacja budynku oraz wywóz śmieci i nieczystości ciekłych. W ubiegłym roku średni koszt utrzymania jednej świetlicy wiejskiej w gminie Mrocza wyniósł nieco ponad 16 tys. 200 zł, natomiast średni przychód z wynajmu to już zaledwie 3 tys. 700 zł. Oznacza więc to, że średnio każda świetlica wiejska na terenie gminy Mrocza, których łącznie jest 13 – kosztuje budżet gminy ok. 12 tys. 500 zł. Wpływ na to ma przede wszystkim niewielka liczba wydarzeń, bowiem w mniejszych miejscowościach zapotrzebowanie na wynajem jest ograniczone. W praktyce w niektórych miejscowościach wygląda to tak, że w świetlicach spotykają się mieszkańcy zaledwie kilka razy w roku – przy okazji zebrań wiejskich lub organizacji jakiegoś festynu.

Miało być taniej, a nie jest..
Na ostatnim wspólnym posiedzeniu komisji działających w radzie miejskiej w Mroczy z dnia 22 kwietnia bieżącego roku wątek świetlic wiejskich i kosztów ich utrzymania był bardzo wnikliwie omawiany przez radnych. Oprócz wszystkich wymienionych zalet tego typu obiektów oraz wad w postaci wysokich kosztów utrzymania – radni skupili się na dwóch kwestiach. Pierwszą z nich jest inwestycja przeprowadzona w 2023 roku, która polegała na modernizacji systemu ogrzewania świetlic wiejskich w Samsieczynku, Matyldzinie i Rościminie. Inwestycja opiewała na kwotę wynoszącą nieco ponad 565 tys. zł, z czego aż 395 tys. zł to dofinansowanie ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W ramach prac dokonano montażu i uruchomienia pomp ciepła wraz z instalacją c.o/c.w.u. oraz mikroinstalacją fotowoltaiczną na gruncie o mocy 10 kW w każdej z w/w świetlic.

Dzięki tej inwestycji utrzymanie wybranych świetlic miało się wiązać z oszczędnościami, jednakże realia wyglądają tutaj nieco inaczej. Jeśli chodzi o świetlicę w Samsieczynku, to koszt jej utrzymania w 2022 roku (przed modernizacją) wynosił 13 tys. 428 zł. Z kolei w roku 2024 koszt utrzymania tego obiektu wyniósł aż 18 tys. 975 zł. Oszczędności nie ma także w Matyldzinie, gdzie w 2022 roku za utrzymanie świetlicy zapłacono 12 tys. 333 zł, a w 2024 roku było to już 16 tys. 102 zł. No i na koniec Rościmin, gdzie za utrzymanie tamtejszej świetlicy w 2022 roku trzeba było zapłacić 10 tys. 418 zł, natomiast w roku 2024 – 18 tys. 199 zł. Jak poinformował p.o. dyrektora MGOKiR Łukasz Piotrowski, w przypadku świetlic w Samsieczynku, Rościminie i Matyldzinie sytuacja wygląda tak, że w związku z ujęciem w przetargu umów fotowoltaicznych dla tych świetlic – gmina otrzymała informację o zawarciu tzw. umów rezerwowych. – Przez taką kolej rzeczy ta produkcja nie jest rozliczana, tylko liczone jest zużycie energii według stawek przetargowych. Przy nowym przetargu te trzy świetlice zostaną wyłączone z przetargu i wówczas ja lub mój następca będzie mógł zawrzeć umową fotowoltaiczną na status prosumenta dla tych trzech obiektów i wtedy będziemy faktycznie coś z tego mieli (…) Podsumowując, niestety, ale obecnie te wszystkie oszczędności z fotowoltaiki idą „w powietrze” – poinformował dyrektor.

Sposób zawarcia takiej umowy między gminą a operatorem ENEA i idące za tym zbyt wysokie kwoty za zużycie energii w świetlicach mocno zaniepokoiły radnych. – Przyznam się, że korzystam z fotowoltaiki prywatnie i niewyobrażalny jest dla mnie koszt pozyskania energii z paneli w tych świetlicach. Mam u siebie w domu instalację o takiej samej mocy co świetlice i przy tym 200 m kw. – i ten koszt wytworzenia energii bilansuje się z kosztem, który mi pochłania pompa i energia użytkowa i tak naprawdę wychodzę na zero. Dla mnie jest niewyobrażalne, że przy mocy 10 kW i przy powierzchni 120 m kw. świetlic, które przecież i tak nie są ogrzewane non stop – ponosimy większe koszty, niż przed modernizacją tego ogrzewania. Po prostu w tej sytuacji gmina musiała zawrzeć – nazwijmy to wprost – złe i niekorzystnie sformułowane dla nas umowy z operatorem ENEA. Jest to zaniedbanie ze strony gminy. Tak naprawdę w momencie, kiedy uruchamiana była fotowoltaika przy świetlicach wiejskich, powinny być te świetlicy wyłączone i zawarte zupełnie nowe umowy. Teraz ta wytworzona energia po prostu idzie „w powietrze” i nie korzysta i gmina na tym nie korzysta. Niedopuszczalne jest to, że dowiadujemy się po roku od funkcjonowania fotowoltaiki, że te umowy są dla nas niekorzystne (…) Trzeba coś z tym zrobić już teraz, a nie czekać cały rok na to, aby zawrzeć nową umowę – taką, jaka powinna być od samego początku. Z tego tytułu ponosimy znaczące straty finansowe, a nie po to ta inwestycja została przeprowadzona – mówił radny Arkadiusz Lange.
W tej całej sytuacji pasuje idealnie stwierdzenie „Mądry Polak po szkodzie”. Przez znaczące niedopatrzenie osób odpowiedzialnych za podpisanie umowy między gminą a operatorem ENEA, gmina nie czerpie póki co żadnych korzyści z tytułu modernizacji systemu ogrzewania świetlic w Rościminie, Matyldzinie i Samsieczynku. Taka sytuacja raczej nie wymaga większego komentarza...

„Zestawienie kosztów nie uwzględnia niektórych faktów”
W zaprezentowanym przez nas bilansie świetlic wiejskich z terenu gminy Mrocza w 2024 roku, który wytworzyliśmy na podstawie oficjalnej informacji przekazanej przez Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury i Rekreacji w Mroczy – nie uwzględniono jednak kilku szczegółów, na które zwrócili uwagę niektórzy radni. – To zestawienie nie uwzględnia niektórych faktów. Dlaczego w tych kosztach świetlic brakuje informacji o tym, że chociażby w przypadku Drążna i Wiela w grę wchodzi także utrzymanie remiz/garaży Ochotniczych Straży Pożarnych? Wszystko jest wrzucone do jednego worka tutaj i jak ktoś zobaczy zestawienie, to widzi, że utrzymanie świetlic w Wielu i Drążnie to najdroższe punkty. A przecież wynika to właśnie z tego, że w ramach tych kwot ujęte zostały właśnie jednostki OSP. Warto więc to należycie podkreślić – powiedział radny Marek Wenerski. Dlatego też przy analizowaniu bilansu świetlic w gminie Mrocza warto wziąć ten fakt pod uwagę

Źródło: 

Powrót Drukuj

LOKALNY HIT

Rejestracja BDO

500PLN

Audyt środowiskowy

3000PLN

Ewidencja odpadów BDO (pakiet mini)

2400 zł / rokPLN

Bezpłatne kontrolowanie sprawności zawieszenia

Korzystanie ze środowiska

500PLN

Balustrady Bramy Ogrodzenia

Konsultacja środowiskowa

200 zł / 0,5 hPLN

Aparat dla dzieci

99,00 złPLN